Exploding Fashion: De kunst van het patroonmaken
Modetentoonstellingen hebben zelden aandacht voor het belang van patroonmaken, maar daar brengt MoMu verandering in. 'Exploding Fashion: Van 2D tot 3D tot 3D-animatie' is de titel van een nieuwe tentoonstelling die in de herfst in MoMu plaatsvindt. Ze is gebaseerd op een researchproject van Central Saint Martins (University of the Arts London) dat een inzicht wilde geven in de praktijk van het patroonmaken in de mode van de twintigste eeuw. De nadruk ligt op de verschillende stappen in het onstaansproces van kleding, nl. het ontwerpen, aanpassen en opnieuw maken van patronen.
We spraken met curator Alistair O’Neill, een van de leden van het researchteam achter ‘Exploding Fashion’, en vroegen hem waarom MoMu de uitgelezen partner was om dit ambitieuze project tot leven te wekken, een project waarin de mythe van de ontwerper als uniek creatief genie wordt doorprikt, en ook wat het huidige publiek volgens hem verwacht van modetentoonstellingen.
Dit is een erg ongewoon project want het vertrok van een publicatie om vervolgens een tentoonstelling te worden. Kan je ons meer vertellen hoe dit allemaal in zijn werk is gegaan?
ALISTAIR O'NEILL: "Dit project werd opgestart in 2018. Het was de bedoeling om nadat het boek was voorgesteld, daaruit een tentoonstelling te distilleren, maar toen kwam de pandemie. Hierdoor werden de twee stappen gescheiden, wat op creatief vlak erg interessant bleek. Normaal gesproken worden tentoonstellingen begeleid door boeken, maar hier hebben het boek en de tentoonstelling, veel meer dan gebruikelijk, een eigen bestaansreden."
Waarom was MoMu de juiste partner om een tentoonstelling te organiseren over dit onderzoek?
AO: "Het was voor ons een hele eer en genoegen om ons project naar Antwerpen te brengen. We bewonderen het museum al heel lang en werkten al eerder samen met directrice Kaat Debo. De belangrijke tentoonstelling ‘Game Changers: Het 20e-eeuwse silhouet heruitgevonden’ dat MoMu in 2016 organiseerde, vormde mee de aanzet tot ons researchproject."
Patroonmakers zijn de miskende helden van de mode. Wilde je hun hulde brengen?
AO: "Nog altijd wordt het idee van de ontwerper als creatief genie gecultiveerd, hoewel een aantal modestudies dat doorprikt hebben. In mijn werk als docent aan het Central Saint Martins, ben ik altijd gefascineerd geweest door het werk van patroonmakers en door de manier waarop ze met studenten een wisselwerking aangaan om ontwerpproblemen op te lossen. Ik vergelijk patroonmakers met ingenieurs of architecten."
Patroonmaken is ook een demonstratie van de rijkdom van mode als taal. Wilde je een kritisch statement maken over de uniforme en – met momenten – karakterloze kleding die ontwerpers vandaag soms voorstellen?
AO: "Het is een reactie tegen de vervlakking van kleding door het beeldscherm, de frontale focus die gecultiveerd wordt door platformen zoals Vogue Runway."
Er zijn nog altijd geen foto’s van de achterkant, wat voor sommige ontwerpers problematisch is.
AO: "Zeker. Sommige modetentoonstelling probeerden daar iets aan te doen, zoals ‘Backside/Dos à la Mode’ in Palais Galliera. Het is een eenzijdige manier om naar kleding te kijken, en de digitale wereld beïnvloedt de manier waarop studenten modeschetsen en constructie in het algemeen zien. Mode mag niet alleen in twee dimensies worden bekeken, maar moet ook driedimensionaal worden benaderd. Iets waar studenten regelmatig mee worstelen."
Wat denk je dat het publiek vandaag verwacht van modetentoonstellingen?
AO: "Blockbuster modetentoonstellingen hebben een enorme invloed gehad op wat mensen tegenwoordig verwachten van musea, maar er zijn kleinere expo’s die ook invloedrijk zijn geweest. Ik heb soms genoeg van grootschalige blockbustertentoonstellingen. Je concentratievermogen heeft grenzen."
‘Exploding Fashion: Van 2D tot 3D tot 3D-animatie' loopt van 8 oktober 2022 tot en met 5 februari 2023.