MoMu sprak met B-architecten: Kom meer te weten over de renovatie
MoMu heropent tijdens het weekend van 4 en 5 september 2021. Spannende tijden, niet in het minst voor het team van B-architecten, het gereputeerde Belgische architectenbureau dat instond voor de renovatie.
We hebben het gebouw weer zichtbaar gemaakt en zijn blij om het opnieuw aan de mode te kunnen schenken.
Waarom sprak deze opdracht jullie aan?
Dirk Engelen (architect, medeoprichter B-architecten): “B-architecten
zijn ondertussen iets langer dan twintig jaar bezig en in die periode
realiseerden we heel wat projecten binnen de cultuursector: van
scenografieën en theatergebouwen tot bibliotheken. Wij hebben van in het
begin een nauw contact onderhouden met de modewereld, waardoor we
winkels mochten ontwikkelen voor Walter Van Beirendonck, Veronique
Branquinho, Missoni en Stephan Schneider, om er enkele te noemen.
Dus toen de wedstrijd voor de renovatie van het MoMu-gebouw werd uitgeschreven, hebben we onze kans meteen gegrepen (lacht). Ik herinner me wel dat we in onze initiële presentatie heel sterk hebben aangegeven dat we met veel respect naar het werk van Marie-José Van Hee, als eerste architect van het museum, wilden kijken en synergetisch met haar visie wilden verder werken.”
Welke keuzes hebben jullie dan gemaakt en hoe hebben jullie de B-architecten stempel gedrukt op de renovatie?
Kim Vanthienen (ir. architect, projectleider B-architecten): “Het gebouw wezenlijk veranderen zat dus niet in ons voorstel, we hebben gekozen voor acupuncturale interventies, het gebouw op bepaalde plekken veredelend te optimaliseren.”
Dirk Engelen: “We hebben de originele plannen er opnieuw bijgehaald, want vaak raken gebouwen na verloop van tijd vervuild. Ik heb de opening van MoMu bijgewoond destijds: in het begin was het gelijkvloers een gigantische open en cleane ruimte. Door de jaren heen is dat concept wat vervaagd door allerlei ingrepen. Voor ons moest de centrale hall opnieuw een mooie ruimtelijke lobby worden en we hebben een nieuwe patio gebouwd. Wat we afbraken hebben we heropgebouwd vanuit eenzelfde soort filosofie en gevoel voor ruimtelijkheid als Marie-José Van Hee, maar met nog meer plaats voor de kunsten. We wilden ook absoluut de MoMu-gevels opnieuw activeren en MoMu langs alle kanten weer zichtbaar maken. Een belangrijke vraag vanuit de wedstrijd was om de ingang van het gebouw te herontwerpen en een oplossing te zoeken voor de diepe buitentunnel die als negatief werd ervaren.
Wij hebben dan parallel met de entree van Copyright Bookshop een nieuwe façade ontworpen met een grote draaideur, heldere signalisatie met het MoMu-logo aan de voorgevel en een volledig lichtgevend glazen plafond. Zo komt het museum eindelijk écht aan de straatkant te liggen en moet je niet eerst door een donkere koker. Waar vroeger kledingwinkel ‘Renaissance’ huisde, komt een tweede ingang, waardoor je in de lobby en het café/restaurant terechtkomt.
Prioritair bij de renovatie is dat modeliefhebbers vanaf de heropening het hele jaar door in het museum terechtkunnen.
Dirk Engelen: “Inderdaad. Er komt een nieuwe tentoonstellingsruimte op het gelijkvloers voor de vaste tentoonstelling rond Belgische mode. De scenografie van die tentoonstelling doen wij niet, voor alle duidelijkheid. Nog op het gelijkvloers is de tentoonstellingsruimte van de galerij ook vergroot en aangepast. Op de eerste verdieping bevindt zich de grote tentoonstellingsruimte zoals je ze ongeveer kende. Ze is wel van vorm en ruimtelijkheid veranderd. Op technisch vlak is ze ook enorm verbeterd.
Kim Vanthienen: “De tentoonstellingsruimtes zijn eigenlijk als een
‘black box’ opgevat. Er wordt rekening gehouden met de technische en
bouwfysische maatregelen die vereist zijn, maar we zorgen wel dat er
flexibiliteit blijft, bijvoorbeeld door het gebruik van luiken die in de
gevels zijn verwerkt. Die zorgen ervoor dat indien gewenst licht kan
worden voorzien.”
De ruimtes zijn inderdaad veel helderder en rustiger vormgegeven zodat het hopelijk makkelijker is om telkens nieuwe tentoontsellingen in verschillende ensceneringen te plaatsen. Een aantal andere ruimtes in het gebouw zullen ook op die flexibiliteit inspelen. Er werd ook een auditorium ontworpen, om meer educatieve aspecten naar voor te schuiven en de antichambre van de grote tentoonstellingsruimte kan ingezet worden voor een meer gemeenschappelijk project.
De bibliotheek, waar onder andere een prachtige studiecollectie kan worden geraadpleegd, wordt veel toegankelijker. De kantoren van de MoMu-staff werden geoptimaliseerd. Hoe hebben jullie dat aangepakt?
Dirk Engelen: “De kantoren hebben inderdaad een totale make-over gekregen. We zorgden voor meer werkplekken aan de ramen, flexibele vergaderplekken en een verwelkomende entree-desk vooraan de bibliotheek.”
Dirk Engelen: “Vroeger bevond zich op die verdieping ook wat archief- en depotruimte, maar dat was compleet onvoldoende. We hebben dus een volledige extra verdieping bijgebouwd inclusief atelier- en voorbereidingsruimtes. En vanaf nu krijgt MoMu ook een in-house fotostudio, maar alles wat ik net vernoemd heb is niet toegankelijk voor het publiek.”
Er is meer dan genoeg om naar uit te kijken! Laatste vraag: wat is jullie favoriete MoMu tentoonstelling?
We vonden de tentoonstelling van Bernhard Willhelm 2007 heel sterk, het volledige gebouw werd ingenomen met 1 totaalkunstwerk. ‘Maison Martin Margiela – 20’ in 2008, omdat je echt de wereld van Martin voelde. ‘Moi, Veronique Branquinho’, was voor ons bijzonder omdat we toen van dichtbij kennis maakten met het MoMu door de scenografie te realiseren van deze tentoonstelling. ‘Walter Van Beirendonck – Dream the World Awake’ in 2011 was indrukwekkend, wat 1 man kan realiseren, en nog steeds doet! Ook de ‘Happy Birthday Dear Academie’- expo was erg sterk met satelliet tentoonstellingen in het MAS. ‘Game Changers: Reinventing the 20th Century Silhouette’, de technische uitwerking van de materialen en de sculpturale esthetiek waren indrukwekkend. We kijken alvast uit hoe de 3 tentoonstellingsruimtes na de verbouwing zullen ingezet worden!