Christian Dior

In 1946, een jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog, richtte Christian Dior zijn eigen modehuis op. Dat bleek geen gemakkelijke opgave in het naoorlogse Parijs. Door de Duitse bezetting was het hart van de modewereld verschoven van Parijs naar New York. Bovendien hadden Europese kopers niet meer de financiële middelen voor luxe kledij. Dit weerhield Dior niet, na opgedane ervaringen bij ontwerpers zoals Robert Piguet en Lucien Lelong, om de sprong te wagen en ontwerpen te creëren onder zijn eigen naam.

De eerste collectie van Christian Dior voor de lente-zomer van 1947 was spraakmakend. De collectie bestond uit de lijnen En huit en Corolle, en werd later bekend als de New Look. De term New Look vond zijn oorsprong bij Carmel Snow, toenmalig hoofdredacteur van Harper’s Bazaar. Zij omschreef de New Look als een terugkeer naar vormen en ideeën van voor de Tweede Wereldoorlog: korsetten, smalle tailles en weelderige, bolle rokken die zowel jong als luxueus oogden. Dit in tegenstelling tot de sobere en strakke looks tijdens de oorlogsperiode. Dior’s gewaagde eerste collectie zette Parijs in korte tijd terug op de kaart als modehoofdstad van de wereld.

De avondjurk in de MoMu-collectie maakt deel uit van de Envol lijn, van de haute couture lente-zomercollectie uit 1948. Christian Dior zocht steeds naar manieren om te vernieuwen en te verbeteren. Bij deze jurk deed hij dit door het creëren van volume achteraan, in referentie naar de historische tournure (ca. 1880), een stalen constructie die op het achterwerk onder de japon werd gedragen. Bij het stappen waait het volume op en valt als een sleep naar achteren neer. De jurk bevat verder de typische elementen van de New Look: een aanpassend lijfje met smalle taille waarbij de schouders en armen in de verf worden gezet en een bolle, klokkende rok.

Jurken van Dior waren exclusief: maar liefst achtenveertig meter organdie, in verschillende tinten roze, werd verwerkt in de rok. Dit was ongezien in een periode waar mensen nog steeds op voedselbonnen waren aangewezen en er grondstoffenschaarste heerste. Het leverde hem kritiek én publiciteit op. Dior gaf de japon de naam Flamant rose, flamingo. Hij lijkt daarmee te verwijzen naar het roze kleurverloop in de pluimen van de flamingo, die zijn herwerkt tot de negen lagen van de rok van de japon.

Een pagina uit het zogenaamde collectieschema voor de lente-zomer 1948, geeft ons interessante, bijkomende informatie. Binnen een collectieschema worden de looks onderverdeeld volgens verschillende thema’s. Daarnaast geven ze ook aan voor welk tijdstip van de dag ze bestemd zijn. De Flamant rose valt zo onder de ‘robes diner’, avondjurken. Mevrouw Monique, het hoofd van het Atelier Flou, stond in voor vervaardiging van de jurk. In het Atelier Flou werden jurken en mantelpakjes gemaakt in zachte, vloeiende stoffen zoals zijde, organdie, chiffon en organza. In het schema wordt naast de naam en de functie van de jurk ook het materiaal vermeld en bevat het opgespelde stofstalen. Vaak is ook de bijpassende schets aanwezig.

De japon heeft een hoge historische waarde. Ze kwam tot stand op een ogenblik dat Europa nog volop herstelt van de oorlog, Parijs herrijst langzaam uit de ravage. Dat Dior toen zijn volumineuze en luxe jurken creëerde, stond in schril contrast met de armoede waarin veel mensen nog leefden. Mogelijk is deze japon ook uniek: in de jaren ‘40 was het ongewoon om dames op hetzelfde continent eenzelfde jurk te verkopen, dit om ongemakkelijke omstandigheden te vermijden waarbij dames dezelfde jurk zouden dragen tijdens een event.

Ten slotte heeft de kleur van de japon een sentimentele waarde in het oeuvre van Dior. In zijn autobiografie Dior by Dior uit 1956, spreekt hij over zijn ouderlijk huis, de villa Les Rhumbs: “Mijn ouderlijk huis had een zachtroze kleur, gecombineerd met grijze kiezels en deze twee tinten zijn mijn favoriete kleuren in couture gebleven.” Dat de Flamant rose ook deze zachtroze kleur heeft maakt haar bijzonder speciaal. Voor Dior was roze de kleur van “vrouwelijkheid en geluk”.

Christian Dior was een ware trendsetter en bracht elk seizoen een nieuwe collectie uit geïnspireerd op bepaalde thema’s en vormen. In 1957 overleed hij aan een hartaanval en liet zijn nalatenschap na aan de jonge Yves Saint Laurent.

Auteur: Bas Verwaetermeulen
Foto bovenaan: Stany Dederen